Die tote Stadt - Een meesterwerk van late romantiek vol melancholie en overweldigende lyriek

“Die tote Stadt” (“De dode Stad”), een opera in drie bedrijven van Erich Wolfgang Korngold, prijkt als een kroonjuweel in de late romantische operarepertoire. Gepremièrd in 1920 in Hamburg, heeft dit meesterwerk zich door de jaren heen gevestigd als een tijdloos verhaal over liefde, verlies, en de onmogelijke drang naar een verloren geluk. Korngold, een wonderkind geboren in Brno, toen deel van het Oostenrijks-Hongaarse rijk, schreef “Die tote Stadt” op 23-jarige leeftijd.

De opera volgt de tragische reis van Paul, een componist die worstelt met de dood van zijn geliefde Marie. Hij wordt geobsedeerd door haar geheugen en zoekt troost in zijn fantasieën. Hij ontmoet de mysterieuze Marietta, die een verbluffende gelijkenis vertoont met Marie. Dit leidt tot een complexe machtsstrijd tussen liefde, lust, en het ondraaglijke gewicht van het verleden.

“Die tote Stadt” staat bekend om zijn rijke orkestratie, vol met overweldigende melodieën en virtuoze instrumentale passages. Korngold was een meester in het combineren van late romantische grandeur met een kenmerkende Weense elegantie, wat resulteert in een muziekwereld die zowel ontroerend als intens is.

De aria “Glück, das mir verblieb”, gezongen door Marietta, wordt beschouwd als een van de mooiste opera-aria’s ooit geschreven. Haar vocale lijnen, vol met verlangen en melodische elegantie, laten het publiek diep in de ziel van Marietta kijken, terwijl ze worstelt met haar eigen rol in Paul’s obsessie.

De Muzikale Architectuur:

Korngold gebruikt een aantal muzikaal technieken om het verhaal van “Die tote Stadt” tot leven te brengen:

• Leitmotieven: Herkenbare melodische fragmenten, verbonden met specifieke personages of emoties, worden herhaaldelijk ingezet en gevarieerd om de diepgang van het verhaal te versterken.

• Chromatische harmonie: Korngold maakt gebruik van complexe akkoorden en tonale verschuivingen, wat bijdraagt aan de melancholieke en soms zelfs duistere atmosfeer van de opera.

• Contrapunt: Meerdere melodielijnen worden tegelijkertijd ingezet, waardoor een rijke textuur ontstaat die zowel complex als toegankelijk is voor het oor.

De Personages:

“Die tote Stadt” introduceert ons aan een aantal complexe personages die worstelen met hun eigen demonen:

• Paul: De protagonist van de opera, Paul, is een componist gebroken door verdriet. Hij is vastbesloten om Marie terug te brengen in zijn leven, zelfs als het betekent dat hij zijn realiteit moet vervormen.

• Marietta: Een charismatische femme fatale, Marietta doet denken aan Marie, maar ze is ook haar eigen entiteit met een complex karakter en eigen verlangens.

• Fritz: Paul’s vriend, Fritz probeert hem te helpen met zijn verdriet, maar wordt uiteindelijk getrokken in de spiraal van Paul’s obsessie.

“Die tote Stadt” - Een Klassieker voor de Toekomst:

Ondanks dat “Die tote Stadt” tijdens zijn première niet de gewenste erkenning kreeg, heeft de opera zich sindsdien gevestigd als een belangrijk werk binnen het operarepertoire. Met zijn prachtige muziek, boeiende verhaal en complexe personages spreekt “Die tote Stadt” tot een breed publiek.

De opera biedt een intense reis door de menselijke psyche, waarmee hij vragen stelt over liefde, verlies en de kracht van herinneringen. De muziek van Korngold is zowel romantisch als modern, waardoor het een tijdloze aantrekkingskracht heeft die generaties zal blijven inspireren.