“Die tote Stadt,” een opera van Erich Wolfgang Korngold, componeerde hij tussen 1920 en 1922 op zijn 25e. Dit meesterwerk staat bekend om zijn intense romantiek die wordt verweven met een diepe melancholie, waardoor het luisteraars in een wereld van dromen en herinneringen leidt. Korngold, een Wunderkind dat op jonge leeftijd furore maakte in de muziekwereld, creëerde een score vol rijke melodieën en orkestraal virtuositeit.
De opera is gebaseerd op de roman “Bruges-la-Morte” van Georges Rodenbach en vertelt het verhaal van Paul, een componist die worstelt met het verlies van zijn geliefde Marie. In een poging om zijn verdriet te verzachten, creëert Paul een ideale wereld in zijn fantasie waarin Marie tot leven komt als Marietta, de hoofdpersoon in zijn opera “Die tote Stadt” (De dode Stad). De grens tussen werkelijkheid en fictie vervalt naarmate Paul steeds dieper wordt meegesleurd in zijn obsessie met Marietta.
Een kijkje achter de schermen: Korngold’s inspiratie en stijl
Korngold, geboren in Brünn (nu Brno) in 1897, werd al op jonge leeftijd geprezen voor zijn muzikale talent. Hij studeerde bij muziekpedagoog Alexander Zemlinsky, wiens invloed duidelijk terug te vinden is in “Die tote Stadt.” De opera draagt de kenmerken van laat-romantiek met een duidelijke aandacht voor melodie en expressie.
Korngold’s score combineert virtuoze orkestrastemmen met krachtige vocale partijen. De muziek evolueert samen met de emotionele toestand van Paul, van melancholieke thema’s die Marie’s dood betreuren tot passionele ariëen waarin Marietta’s schoonheid wordt geprezen.
De hoofdpersonen: een symbiose van realiteit en fantasie
“Die tote Stadt” heeft drie centrale personages:
Personage | Rol | Belangrijkste kenmerken |
---|---|---|
Paul | De hoofdpersoon | Een componist die worstelt met de dood van zijn geliefde Marie. Hij creëert Marietta, een fantasiebeeld van Marie, in zijn opera “Die tote Stadt”. |
Marietta | De vrouwelijke hoofdrol in Pauls opera | Ze staat voor Paul’s ideaalbeeld van Marie: mooi, sensueel en onbereikbaar. |
Frank | Een vriend van Paul | Hij probeert Paul te helpen uit zijn obsessie met Marietta te geraken. |
De dynamiek tussen deze personages vormt de kern van de opera. Paul’s liefde voor Marietta is niet gebaseerd op realiteit, maar op een ideaalbeeld dat hij heeft gecreëerd. Dit leidt tot een tragische climax waarin Paul’s fantasiewereld instort en hij geconfronteerd wordt met de waarheid van Marie’s dood.
“Die tote Stadt” in context: een opera van onsterfelijke schoonheid
Na een succesvolle première in Hamburg in 1920 werd “Die tote Stadt” wereldwijd opgevoerd. Hoewel Korngold later filmmuziek componeerde en meer bekendheid kreeg voor zijn werk in Hollywood, blijft “Die tote Stadt” zijn meesterwerk.
De opera heeft de test van de tijd doorstaan dankzij zijn prachtige muziek en het aangrijpende verhaal. Het thema van liefde, verlies en obsessie is universeel en raakt nog steeds een snaar bij het publiek.
Een luistertip: Voor wie geïnteresseerd is in “Die tote Stadt” is de uitvoering van de Wiener Staatsoper met tenor Jonas Kaufmann als Paul en sopraan Eva-Maria Westbroek als Marietta een absolute aanrader. De emotionele kracht van de zangers komt perfect tot uitdrukking in deze magistrale interpretatie.